Αρτηριακή Υπέρταση: Ο Σιωπηλός Κίνδυνος για την Υγεία

Η αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών κατά τη μεταφορά του από την καρδιά στα όργανα. Καταγράφεται με δύο αριθμούς, τη συστολική πίεση (μεγάλη) και τη διαστολική πίεση (μικρή), οι οποίοι μετρώνται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mmHg).

Ταξινόμηση της Αρτηριακής Πίεσης

Σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC), η αρτηριακή πίεση κατατάσσεται σε φυσιολογική, αυξημένη και υπέρταση διαφόρων σταδίων, ανάλογα με τις μετρήσεις της. Η ακριβής κατηγοριοποίηση βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση της υπέρτασης.

Επιδημιολογικά Δεδομένα στην Ελλάδα

Η υπέρταση αποτελεί ένα από τα πιο συχνά καρδιαγγειακά νοσήματα. Στην Ελλάδα:
✔ 1 στους 3 ενήλικες και πάνω από 1 στους 2 ηλικιωμένους πάσχουν από υπέρταση.
✔ Το 40% των υπερτασικών είναι αδιάγνωστοι, ενώ μόνο το 20% των ασθενών έχουν ρυθμίσει επιτυχώς την πίεσή τους μέσω θεραπείας.
✔ Οι άνδρες και οι νεότεροι ηλικιακά ασθενείς παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά αρρύθμιστης υπέρτασης.

Με αριθμητικά δεδομένα:
✔ Πάνω από 2.000.000 Έλληνες έχουν υπέρταση.
✔ Περισσότεροι από 800.000 είναι αδιάγνωστοι.
✔ Πάνω από 1.500.000 δεν έχουν ρυθμίσει σωστά την πίεσή τους.

Οδηγίες Σωστής Μέτρησης Αρτηριακής Πίεσης

Η σωστή μέτρηση της πίεσης είναι κρίσιμη για την ακριβή διάγνωση της υπέρτασης. Συνιστάται η χρήση αξιόπιστου πιεσόμετρου, ηρεμία πριν τη μέτρηση και επανάληψη σε διαφορετικές στιγμές της ημέρας για πιο αξιόπιστα αποτελέσματα.

Αίτια Αρτηριακής Υπέρτασης

• Πρωτοπαθής (ιδιοπαθής) υπέρταση: Το 95% των περιπτώσεων υπέρτασης δεν έχει σαφή αιτιολογία και σχετίζεται με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
• Δευτεροπαθής υπέρταση: Στο 5% των περιπτώσεων, η υπέρταση προκαλείται από άλλα υποκείμενα νοσήματα (π.χ. νεφρική νόσο, ενδοκρινικές διαταραχές) και μπορεί να αντιμετωπιστεί αν θεραπευθεί η πρωτογενής αιτία.

Συμπτώματα της Υπέρτασης

Η υπέρταση συχνά δεν εμφανίζει συμπτώματα, γι’ αυτό και αποκαλείται «Σιωπηλός δολοφόνος». Οι επιπτώσεις της γίνονται εμφανείς μέσα από τις επιπλοκές που προκαλεί σε διάφορα όργανα.

Επιπλοκές της Αρρύθμιστης Υπέρτασης

Η χρόνια αρρύθμιστη υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών και νευρολογικών παθήσεων, όπως:
✅ Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
✅ Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
✅ Καρδιακή ανεπάρκεια
✅ Νεφρική ανεπάρκεια
✅ Περιφερική αγγειοπάθεια
✅ Αμφιβληστροειδοπάθεια (επιπλοκές στην όραση)
✅ Άνοια και γνωστική εξασθένηση

Πρόληψη και Αντιμετώπιση

Η υπέρταση μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής και όπου χρειάζεται, με φαρμακευτική αγωγή. Οι βασικές στρατηγικές περιλαμβάνουν:
✔ Υγιεινή διατροφή: Περιορισμός αλατιού, κορεσμένων λιπαρών και αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
✔ Άσκηση: Τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση την εβδομάδα.
✔ Διατήρηση υγιούς βάρους για μείωση της πίεσης.
✔ Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.
✔ Τακτικός έλεγχος της πίεσης για έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη επιπλοκών.

Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή διαχείριση της υπέρτασης μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς.